Chậm tăng cân ở trẻ em là tình trạng tăng cân ít hơn so với chuẩn tăng trưởng về cân nặng theo tuổi và giới của Tổ chức Y tế Thế giới. Trẻ nhỏ chậm tăng cân luôn khiến các bậc phụ huynh lo lắng vì đầy có thể là “họ hàng gần” của tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi nếu không được xử trí kịp thời. Trong bài viết này, các chuyên gia của Nutifood Sweden sẽ giúp bố mẹ giải đáp nỗi lo chậm tăng cân ở trẻ, và những điều cần làm ngay khi phát hiện con gặp tình trạng này.

1. Phát hiện trẻ chậm tăng cân

Trong những tháng đầu sau khi sinh trẻ tăng cân rất nhanh, khi lớn hơn, tốc độ tăng cân chậm dần theo tháng tuổi khiến các bà mẹ lầm tưởng là con mình đang bị chậm tăng cân. Sau đây là chuẩn tăng cân của trẻ em (theo Tổ chức Y tế Thế giới năm  2006-2007):

Trẻ không tăng cân hoặc tăng cân không đủ chuẩn liên tục trong 2 tháng được xem là chậm tăng cân.

2. Chậm tăng cân không chỉ vì nghèo

Khi nền kinh tế phát triển, nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm tăng cân ở trẻ em cũng thay đổi. Nhiều bé được chăm sóc dinh dưỡng tốt nhưng vẫn chậm tăng cân, có thể do những nguyên nhân phổ biến:

– Kém hấp thu các chất dinh dưỡng, lý do cơ địa, hoặc mắc một số bệnh nhiễm khuẩn hô hấp, tiêu hóa… nhiều lần. Tình trạng này cũng xảy ra khi loại sữa bé đang sử dụng không phù hợp với đặc thù thể trạng của trẻ, gây cản trở hấp thu.

– Thiếu máu do sinh lý (gặp lúc sau sinh khoảng 4-8 tuần), kém hấp thu chất sắt từ chế độ dinh dưỡng, mắc một số bệnh di truyền gây thiếu máu: thalassemia (thường gặp thể nhẹ, trung bình), thiếu men G6PD, hoặc do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori và có triệu chứng viêm dạ dày hoặc trào ngược gây nôn sau khi bú (thường gặp ở các bé trên 1-2 tuổi).

– Nhiễm ký sinh trùng: thường gặp sau 2 tuổi, khi bé bắt đầu tự đi lại một mình và biết nhai thức ăn cứng hơn trước (bé thường bốc những vật xung quanh cho vào miệng hoặc mút tay).

Ngoài ra, cân nặng của bé có thể tăng chậm do những nguyên nhân ít gặp như: tim bẩm sinh (thông liên thất, thông liên nhĩ, còn ống động mạch…), suy giáp bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa và dung nạp các chất đạm, chất béo, chất đường…

3. “Họ hàng” của chậm tăng cân

Tăng cân đúng chuẩn một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất thể hiện cơ thể trẻ đang lớn lên từng ngày. Khi trẻ không nhận đủ năng lượng và các dưỡng chất cần thiết, các hệ – cơ quan sẽ không có đủ nguyên liệu để tăng trưởng dẫn đến tình trạng chậm tăng cân.

Khi trẻ nhỏ tăng cân quá ít hoặc đứng cân trong 2 – 3 tháng, cơ thể bị cạn kiệt dần nguồn năng lượng và các dưỡng chất dự trữ, trẻ sẽ bị quấy nhiễu bởi  những người “họ hàng gần của chậm tăng cân”, như chậm tăng chiều cao, thiếu máu, suy dinh dưỡng thể nhẹ cân, suy dinh dưỡng thể thấp còi, táo bón, kém tiêu hóa – hấp thu và các bệnh lý nhiễm trùng.

Về lâu dài, trẻ có thể bị nhiều “họ hàng” vây quanh cùng một lúc, như vừa bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân, vừa suy dinh dưỡng thể thấp còi…

4. Nên làm gì khi trẻ tăng cân chậm?

Chế độ ăn đa dạng, phù hợp với thể trạng đặc thù và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ

Sự chuyển tiếp chế độ ăn và tiếp cận đa dạng các thực phẩm dựa vào số răng, khả năng tiêu hóa – hấp thu của trẻ, cụ thể là:

• 0 – 6 tháng: Bú mẹ hoàn toàn
• 7 – 9 tháng: Ăn bột
• 10 – 18 tháng: Ăn cháo
• 18 – 24 tháng: Tập ăn cơm.
• Trên 24 tháng: Ăn bữa chính cùng với gia đình.

Thực phẩm giúp tăng cân:

Chất béo: 1g dầu hoặc mỡ, bơ… cung cấp cho cơ thể 9Kcal (hơn gấp đôi so với 1g chất đạm, chất bột – đường), chất béo còn là dung môi hòa tan giúp các vitamin A,D,E,K được hấp thu tối đa vào cơ thể hỗ trợ tăng chiều cao, tăng khả năng chống bệnh; mỗi bữa ăn của trẻ “chậm tăng cân” cần 10ml chất béo.

Sữa: Nên chọn loại sữa được bổ sung các dưỡng chất có lợi cho tiêu hóa, giúp tăng cường hấp thu dưỡng chất.

• Công thức FDI với 2’FL-HMO và chất xơ hòa tan FOS/ Inulin giúp xây dựng đề kháng khỏe, tiêu hóa tốt – nền tảng vững chắc để trẻ tối ưu khả năng hấp thu, từ đó phát triển toàn diện, tăng cân, tăng chiều cao hiệu quả.
• DHA, Taurine, Cholin, Lutein giúp não luôn phát triển tốt trong quá trình khắc phục chậm tăng cân.
• Vitamin A, kết hợp với Kẽm, Magie hỗ trợ tăng cân và phát triển tốt.
• Vitamin D3 và Canxi giúp trẻ phát triển hệ xương và chiều cao.
• Lysin, vitamin nhóm B tạo sự ngon miệng.
• Vitamin nhóm A,E,C và Kẽm giúp tăng cường đề kháng, làm giảm tần suất bệnh.

Điều trị bệnh khoa học:

Trẻ ‘chậm tăng cân” kéo dài cần được khám – tư vấn dinh dưỡng, điều trị bệnh theo toa bác sĩ và chủng ngừa đầy đủ.

BS CK1. Trần Thị Minh Nguyệt 

Famna mới là dòng sản phẩm 100% sản xuất tại Thuỵ Điển, ứng dụng tinh hoa dinh dưỡng châu Âu, đặc chế cho trẻ em Việt.

Famna chứa công thức FDI (Foundation of Digestion and Immunity) độc quyền với sự kết hợp hoàn hảo của HMO và FOS/inulin giúp xây dựng nền tảng đề kháng khoẻ – tiêu hoá tốt, là nền tảng rất quan trọng trong những năm đầu đời của trẻ, giúp trẻ phát huy hết tiềm năng về trí tuệ, tầm vóc và thể lực sau này. Khi trẻ tiêu hóa và hấp thu tốt các dưỡng chất, ít bị bệnh nhờ đề kháng khỏe là nền móng vững chắc để bé tăng cân, phát triển chiều cao và trí não vượt trội.

Công thức FDI nay đã được chứng nhận lâm sàng, chứng minh hiệu quả trên thể trạng trẻ em Việt, giúp giảm 77,8% tỉ lệ táo bón, 58,6% tỉ lệ nhiễm khuẩn hô hấp, 74,6% tỉ lệ biếng ăn. Chỉ sau 4 tháng sử dụng, trẻ ăn ngon miệng hơn, tăng cân, tăng chiều cao hiệu quả.

Sản phẩm còn được bổ sung 100% DHA từ tảo tinh khiết cùng bộ dưỡng chất ARA, axit linoleic, alpha linolenic, taurin, lutein, choline, iốt, sắt, giúp phát triển trí não, cho bé thông minh, kiện toàn về thể trạng và trí tuệ.

Tìm hiểu thêm về sản phẩm Famna tại: https://nutifoodsweden.com/vi/san-pham/famna