BS CK 1 Hoàng Hồ Thống Nhất

Chuyên gia dinh dưỡng – Viện Nghiên cứu dinh dưỡng TPHCM

Các ba mẹ đều biết khi trẻ bị béo phì ngoài giảm khả năng vận động, sinh hoạt, khó thở lúc ngủ, trẻ dễ bị tổn thương  tâm lý kém tự tin thậm chí trầm cảm khi bị phân biệt đối xử, điều đáng lo ngại nhất đối với trẻ béo phì là trẻ dễ bị dậy thì sớm, rối loạn nội tiết tố, và kìm hãm phát triển chiều cao. Bên cạnh đó trẻ béo phì rất dễ bị các bệnh đái tháo đường, cao huyết áp, xơ mỡ động mạch, gan nhiễm mỡ, đau xương khớp … về lâu dài.

Đã biết hậu quả của bệnh nên các ba mẹ đều không muốn bé nhà mình bị thừa cân béo phì. Muốn vậy các bậc phụ huynh nên biết những sai lầm thường gặp của những gia đình có trẻ béo phì như sau:

1. Không nhận biết trẻ bị thừa cân béo phì:

• 53% các ba mẹ không biết con mình thừa cân béo phì, con béo nhưng trong mắt ba mẹ vẫn gầy, muốn con ăn thêm, sợ con gầy yếu hơn các bạn,sợ con bị sụt cân.
• Thường khi quan sát bằng mắt thấy trẻ thừa cân đã trễ, do đó các ba mẹ nên đo chiều cao cân nặng của trẻ hàng tháng và đánh dấu trên biểu đồ phát triển cân nặng theo tuổi và biểu đồ phát triển cân nặng theo chiều cao theo tuổi và giới của WHO đối với trẻ dưới 5 tuổi, hoặc biểu đồ BMI / tuổi cho trẻ 5 – 19 tuổi.
• Hoặc sử dụng phần mềm Đánh giá tình trạng dinh dưỡng (theo chuẩn WHO): http://nangtamvocviet.vn/

2. Con mập mạp sẽ khỏe mạnh, ít đau ốm:

Thừa cân béo phì là quá trình tích lũy mỡ diễn ra trong thời gian dài qua hàng tháng, hàng năm và tác động xấu đến cơ thể, nhưng cơ thể sẽ cố gắng điều chỉnh để thích nghi nên tác hại của bệnh của khó nhận thấy. Tuy nhiên, ở những trẻ thừa cân béo phì khi bị bệnh thường có xu hướng nặng hơn trẻ bình thường. Khi trẻ bị tiêu chảy, viêm phổi, nhiễm trùng, sốt xuất huyết hay trong đợt dịch bệnh Covid 19, béo phì cũng là 1 trong các yếu tố tiên lượng nặng của bệnh. Khi bị bệnh, trẻ hồi phục chậm hơn, cần thời gian điều trị lâu hơn, tốn kém hơn.

3. Con thừa cân sẽ phát triển chiều cao tốt hơn

Ba mẹ quan niệm, con hấp thu chất dinh dưỡng tốt nên tăng cân và song song sẽ tăng chiều cao tốt, hoặc trẻ thừa cân khi dậy thì cao lên sẽ thon gọn. Nhưng đây là quan niệm không đúng, vì trẻ thừa cân là do dư thừa năng lượng, nhưng thường bị thiếu Canxi, sắt, kẽm, Iod, vitamin A, vitamin D, …là những chất giúp phát triển chiều cao ở trẻ.

Trẻ béo phì dễ bị dậy thì sớm, các đầu xương trưởng thành, cốt hóa sớm sẽ làm ngừng phát triển chiều cao sớm. Trẻ béo thì thường ít vận động thể lực, cũng ảnh hưởng đến phát triển chiều cao.

Trẻ béo phì do trọng lượng cơ thể đè nặng xương khớp chân nên trẻ còn dễ bị biến dạng xương khớp.

4. Trẻ không ăn ngọt, không ăn thức ăn nhanh, không ăn mỡ vẫn thừa cân:

Thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, nhiều chất bột đường, nhiều năng lượng có thể làm cho trẻ thừa cân, nhưng ở trẻ ăn ít thức ăn này vẫn bị thừa cân do trẻ vẫn nạp năng lượng hơn mức cơ thể cần và kéo dài trong nhiều ngày từ các thực phẩm lành mạnh khác. Thường gặp nhất là do cha mẹ không biết nhu cầu năng lượng trẻ cần trong ngày là bao nhiêu, luôn muốn trẻ ăn nhiều cho khỏe và đã chọn thực phẩm lành mạnh nên vô tư cho trẻ ăn càng nhiều càng tốt, vô tình khiến trẻ nạp năng lượng nhiều hơn nhu cầu. Hoặc do trẻ thiếu vận động làm năng lượng tiêu hao ít hơn năng lượng hấp thu. Năng lượng dư thừa sẽ tích tụ thành mỡ nếu kéo dài sẽ gây thừa cân, béo phì.

5. Trẻ bị béo phì đã dư chất bổ nên không cần bổ sung sữa hay vitamin, khoáng chất:

Khi thấy bé dư cân, khẩu phần ăn các ba mẹ hay cắt giảm đầu tiên là sữa. Tuy nhiên, các ba mẹ cần phải lưu ý ở trẻ em mục tiêu điều trị bệnh béo phì là giữ trẻ đứng cân hoặc tăng theo sinh lý tùy lứa tuổi, nhưng phải tăng chiều cao. Mà sữa là 1 trong các thực phẩm giàu Canxi, chất khoáng  và hơn 40 thành phần dinh dưỡng cân đối dễ hấp thu,  giúp chiều cao trẻ phát triển tối ưu. Do đó chỉ nên giảm từ từ các dòng sữa cao năng lượng nếu trẻ đang uống chuyển sang dòng sữa ít năng lượng, ít chất béo, ít đường, nhưng vẫn giàu Canxi, vitamin, khoáng chất và chất xơ để giúp trẻ không tăng cân nhưng vẫn tăng chiều cao theo chuẩn.

Trẻ béo phì thường ăn dư năng lượng nhưng thiếu Vitamin do trẻ không ăn đa dạng, ăn ít rau và chất xơ. Do đó nếu trẻ có dấu hiệu thiếu Vitamin và khoáng chất như sắt, kẽm, I ốt, can xi, vitamin A, D … nên đưa trẻ đi khám để được bổ sung hướng dẫn của Bác sĩ.

6. Trẻ béo phì thường nhịn ăn, ăn số lượng ít , ăn kiêng, tập thể dục quá mức hoặc uống thuốc để giảm cân

Các ba mẹ nên theo sát bữa ăn của con, không nên để trẻ bỏ bữa, hay kiêng khem quá mức. Vì trẻ vẫn đang tuổi phát triển cần nhiều dưỡng chất để cơ thể trưởng thành, nên cần giảm tinh bột, hạn chế đường, béo, không ăn quá mặn, hạn chế thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, không ăn vặt. Nên ăn đủ lượng đạm, ưu tiên thịt nạc, cá nhiều hơn thịt, ăn nhiều rau, trái cây ít ngọt, chọn sữa phù hợp.

Trẻ béo phì chỉ giảm cân khi có chỉ định của bác sĩ và phải được theo dõi chặt chẽ của chuyên gia. Ba mẹ không tự ý cho trẻ dùng thuốc giảm cân.

Trẻ béo phì cần vận động để tiêu hao năng lượng, kích thích phát triển chiều cao nhưng cần chọn lựa loại hình vận động phù hợp độ tuổi, không tập quá sức hoặc các môn không khuyến cáo cho trẻ em tránh ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của xương khớp.

Một số ba mẹ với những quan niệm để trẻ phát triển tự nhiên, con béo phì lớn lên sẽ  cao và cân đối lại nên không theo hướng dẫn của cô giáo,  hay bác sĩ về chế độ ăn uống, vận động và giấc ngủ làm cho bệnh béo phì ở trẻ lại càng khó điều trị và tỷ lệ béo phì trẻ ngày càng tăng, trẻ béo phì dễ thành người lớn béo phì và có nhiều bệnh lý ảnh hưởng sức khỏe, học tập làm việc khi trưởng thành.  Các ba mẹ nên lưu ý đo cân nặng chiều cao trẻ mỗi tháng thấy tăng trên 500g, thấy trẻ thèm ăn khuya, ăn nhiều chất ngọt béo, cân nặng tăng vượt chuẩn nên kiểm tra để phát hiện bệnh thừa cân béo phì sớm và điều trị kịp thời.

Nutifood GrowPLUS+ Trắng – Phát triển chiều cao & trí não mà không thừa cân. Nutifood GrowPLUS+ Trắng là thương hiệu thuộc Nutifood Sweden. Được nghiên cứu phát triển phù hợp với thể trạng và nhu cầu dinh dưỡng đặc thù của trẻ em Việt Nam. Với công thức Fiber Balance độc quyền từ Viện nghiên cứu dinh dưỡng Nutifood Thụy Điển NNRIS kết hợp cùng 29 vitamin, khoáng chất thiết yếu và DHA từ tảo tinh khiết. GrowPLUS+ Trắng giúp bé phát triển chiều cao, trí não và kiểm soát cân nặng không thừa cân. Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí bởi các chuyên gia dinh dưỡng Nutifood: ☎  Hotline: (028) 38 255 777 🌐 Website: nutifoodsweden.com